Drie koningen
Degenen die soldaten van de tempel zijn, zijn van God.
6 Januari
Drie koningen, ookwel de openbaring van de Heer = het eerste feest van de openbaring genaamd. Solemnitas Epiphaniae Domini in het Latijns.
Drie koningen
Beter bekend als de drie wijzen die bij Jezus op kraamvisite gingen. Ze kwamen uit het Oosten- destijds Persië – het huidige Iran, de Ster van Bethlehem gaf hun de richting waar Jezus in een kribbe lag. De middeleeuwse betekenissen van de wijzen was dat de 3 koningen refereren naar de leeftijdsfases van een mens. Melchior is de oude Koning 60 jaar, hij heeft een grijze baard. Caspar is 40 jaar en de jongste Koning is 20 jaar, de Zwarte Koning, zijn naam is Balthasar.
De 3 koningen verwijzen ook naar de 3 werelddelen die toen der tijd bekend waren: Europa, Azië en Afrika.
Veel namen voor de 3 wijzen – de 3 koningen:
In het Nieuwe Testament zegt het Evangelie van Matteüs (uit circa 80 na Christus): ‘Er kwamen magiërs (priesters of geleerden) uit het Oosten.’ Maar met hoeveel ze waren, dat staat er niet. In de Syrisch-orthodoxe Zuqnin-kroniek, uit circa 775 na Christus, zouden de wijzen met zijn twaalven zijn geweest, een druk kraambezoek dus.
In het boek Excerpta Latina Barbari, een vertaling van een vijfde-eeuws geschrift, worden er drie wijzen opgesomd: Bithisarea, Melichior en Gathaspa (de namen van de drie Wijzen werden later verwesterd in Balthasar, Melchior en Caspar).
De Wijzen worden in de oude Griekse bijbelvertaling magoi genoemd, priesters van het van oorsprong Perzische zoroastrisme. Ook in de Syrisch-christelijke geschriften hebben de wijzen Perzische namen. Het drietal lijkt dus uit Perzië te komen, het huidige Iran.
Maar hoe kan Reprobus, Christoffel zijn?
Zo zou Melchior Jezus goud geven, als symbool voor de toekomstige rol van de kleine als koning van de Joden. Caspar zou wierook schenken, wat voor Jezus’ goddelijkheid zou staan. Balthasar gaf het kruid mirre, wat (vrij ongezellig) het symbool zou zijn voor Jezus sterfelijkheid. Verder waren al die dingen gewoon heel kostbaar in die tijd, en dan is een cadeau al snel goed.
Mattheüs (Mt 2, 1-12) spreekt over ‘wijzen uit het oosten’ die een ster volgden op zoek naar ‘de pasgeboren koning der Joden’. Als geschenken hadden ze goud, wierook en mirre mee. Melchior gaf Goud, wat voor een koning is. Caspar gaf Jezus wierook is voor een God en Balthasar gaf mirre, wat leguber, omdat het symbool voor een dode is. Maar voor hier is het dat Jezus menselijk is. Aangezien dat die cadeau’s heel kostbaar waren in die tijd, was het al snel goed.
De drie wijzen waren in die zin de eerste pelgrims, de eersten die ‘de weg van het geloof’ volgden, en de eersten die Jezus echt zagen (vandaar ook het eerste Feest van de Openbaring, ook Epifanie genoemd). De doop van Christus is het tweede feest van de Openbaring, tweede Epifanie. Deze wordt de zondag na 3 koningen gevierd. Het derde feest van de Openbaring, derde Epifanie is de opdracht van de Heer in de Tempel. Deze valt op 2 februari. Ookwel Maria Lichtmis of Lichtmis genaamd. Jezus wordt zoals elk eerstgeboren joods jongetje in de Tempel opgedragen aan God.
De eerste koning is Melchior, de oudste met grijs haar en een lange grijze baard. Deftig gekleed in een purperode tunica met een korte groene mantel, met daaronder purperrode schoenen; met wit doorwerkt. Hij droeg een Frygische muts van stof en verschillende kleuren. Hij offerde goud aan zijn Koning, zijn Heer.
De tweede koning heet Caspar met mooi rood haar. Een jonge koning zonder baard. Gekleed in een groene tunica, met een korte rode mantel en eveneens purperrode schoenen. Hij offerde wierook aan zijn Koning, zijn Heer.
De derde koning, Baltasar, droeg een rode tunica met een witte, korte mantel en groene schoenen. Hij offerde mirre aan zijn Koning, zijn Heer.
Al hun kledingstukken waren gemaakt van zijde.
De Drie Wijzen wilden de nieuwe ‘koning der Joden’ zien en klopten bij koning Herodes aan om te vragen waar ze die konden vinden. Herodes, moest niets weten van een “nieuwe” koning van de Joden, wist ook niet waar de “nieuwe” koning was en probeerde daarom die informatie van hun te krijgen. Om zogenaamd om zelf ook de nieuwe Koning eer te betuigen.
Een heldere ster, de ster van Bethlehem, aan de hemel gaf de 3 wijzen de richting waar de Koning der Joden, de Messias, geboren zou zijn. Het was enkele dagen reizen.
Tijdens hun slaap kregen de 3 wijzen een visioen. Ze werden hierin gewaarschuwd om Herodes niets te laten weten waar Jezus zich zou bevinden. Om Herodus te verwarren kozen ze alle drie een andere weg terug naar huis. Toen Herodes dat merkte, liet hij alle pasgeboren kinderen in Bethlehem vermoorden (‘Dag van de Onschuldige Kinderen). Jozef die deze waarschuwing van God kreeg, kon met Maria en Jezus tijdig vluchten naar Egypte.
Wat weten we nog meer over de 3 wijzen? Dat volgens oosterse Christelijke verhalen het om 12 wijzen zouden gaan. Lekker gezellig druk dus.
Verders weten we niet echt veel en het is ook wel luguber. Na het bezoek gaan ze weer terug naar hun thuisland. Maar sterven uiteindelijk alle drie als martelaar. Hun lichamen zijn naar Constantinopel gebracht. Constantinopel heet sinds 1930 Istanbul. Later werden de lichamen naar Milaan gebracht en vervolgens in de 12de eeuw naar de Dom in Keulen. Waar de relieken zich nu zijn.
Traditie in Nederland is dat op 3 koningen, 3 kinderen, verkleed als de 3 koningen huis aan huis gaan en het liedje zingen.
Een ander 3 koningen liedje:
Driekoningen, Driekoningen
geef mij een nieuwe hoed
want de ouwe die is versleten
ons moeder mag het niet weten
ons vader heeft het geld
al op de toonbank uitgeteld
Driekoningen, Driekoningen
geef mij een nieuwe jurk
mijn ouwe zit vol gaten
mijn oma heeft de maten
mijn opa heeft gespaard
en keurig elke knoop bewaard
Daarbij heeft 1 van de 3 kinderen een ronddraaiende ster op een stok. De ster van Bethlehem. Ze bellen aan en zingen dan een liedje in ruil voor snoep. Net zoals bij Sint Maarten. Hier heet het dan “Sterrezingen” en vroeger deden er ook grote mensen aan mee.
Met 3 koningen wordt er ook 3 koningenkoek bakken EN opeten natuurlijk. In deze koek zit een boon verstopt. Wie de boon vind is die dag de koning, of koningin. Je mag de hele dag de kroon dragen en bijvoorbeeld zeggen wat we die dag eten 
In Spanje wordt 3 koningen heel uitbundig gevierd.
