De heilige vier

Degenen die soldaten van de tempel zijn, zijn van God.

De heilige vier

Een fluistering uit het verleden

De Heilige Vier – Een fluistering uit het verleden

Wijzerplaten van kerkklokken gebruiken vrijwel altijd Romeinse cijfers. Maar wie goed kijkt, ontdekt een bijzonder detail: het cijfer 4.

Opvallend vaak wordt dat niet als IV weergegeven, maar als IIII.
Toeval? Zeker niet.

Het cijfer IIII is geen vergissing, maar een bewuste keuze — een keuze van eerbied en evenwicht.  Vanuit de katholieke traditie.

Wijzerplaat aan de gotische kerktoren van de Grote Kerk Breda
Wijzerplaat van een protestantse kerktoren, blauwe lucht op achtergrond
Wijzerplaat van de Grote Kerk Breda - los op de grond

In de middeleeuwen werd ‘IV’ soms gezien als een afkorting van Iesus, de Latijnse naam van Christus.
Die naam schreef men niet achteloos, en men wilde niet dat hij terechtkwam op iets alledaags als een klok —
laat staan op een plek die werd blootgesteld aan weer, wind of vogels.
Uit respect koos men daarom voor de ingetogen vorm: IIII.

Daarnaast bood het ook visuele harmonie: de vier ‘I’s spiegelen fraai tegenover de acht bij ‘VIII’ — een balans in vorm én betekenis.

In de protestantse traditie is die gevoeligheid minder uitgesproken, men maakte minder gebruik van symboliek en afkortingen. Daar zie je de klassieke romeinse IV.

IIII. Geen vergissing, maar een echo van eerbied.
Een fluistering uit het verleden.

In januari 2019 werden de wijzerplaten van de Grote Kerk tijdelijk neergehaald,
om te worden voorzien van een nieuw laagje bladgoud.
Met liefde hersteld, met het verleden in ere — inclusief de Heilige Vier.

Welk stukje manna heb jij vandaag ontvangen? En durf je te vertrouwen dat er morgen weer genoeg zal zijn?…….